پتینه کاری دیوار خانه: مزایا، ایده‌ها و اجرا + تصاویر

پتینه کاری دیوار شاید ظاهری عتیقه‌مانند به دیوارها بدهد، اما از تکنیک‌های جذاب نقاشی ساختمان در تهران است که به تازگی دوباره ترند شده. تا حالا به مس‌های قدیمی و ته‌رنگ سبزی که بهم می‌زنند یا برگ کتاب‌های قدیمی دقت کرده‌اید؟ نمونه‌های اصیل هنر پتینه کاری دیوار (و سایر سطوح و وسیله‌‌ها) همین ظاهر را شبیه‌سازی می‌کنند.

با این وجود، یک نقاش ساختمان برای رنگ آمیزی دیوارها خود را به این ایده محدود نمی‌کند. در حال حاضر برای پتینه کاری دیوار خانه طرح‌های گوناگونی برای تمام سلیقه‌ها وجود دارد. در ادامه ضمن معرفی این ایده‌های جدید، خودِ این هنر و مزایای قابل توجه‌اش را نیز مرور می‌کنیم.

پتینه کاری دیوار چیست؟

پتینه کاری دیوار در واقع زیرشاخه هنر پتینه (Patina) است، که روی سطوح و وسایل مختلفی قابل اجراست. وقتی می‌گوییم چیزی پتینه شده، یعنی جلوه‌ای کهنه و عتیقه‌مانند به آن داده شده است.

هنرمندها به کمک رنگ، خمیر مخصوص و ابزار نقاشی، روی انواع سطوح بافت‌های نازکی شبیه به زنگ‌زدگی، پوسیدگی، ترک‌خوردگی، مات‌شدگی و … را ایجاد و آن را «پتینه» می‌کنند. در پتینه کاری روی دیوار هم نمایی فرسوده روی دیوار ایجاد می‌شود.

اینکار یا روی تمام سطح انجام می‌شود، یا گوشه‌ها و قسمت‌های مماس با کادر پنجره و قرنیزها. نقاش ساختمان با رنگ‌های خاکی، خردلی، آجری و زرد دیوار را کهنه‌نمایی می‌کند. انگار دیوارها ورق‌های کتابی هستند که با گذشت زمان زرد شده‌اند.

در کنار اجسام چوبی، فلزی، سنگی و مسی؛ اخیرا دیوارها محبوب‌ترین کاندیدها برای اجرای پتینه هستند. چرا؟ در ادامه بخوانید.

پتینه کاری روی دیوار چه مزایایی دارد؟

پتینه کاری دیوار یک هنر تمام‌عیار است. در حوزه نقاشی ساختمان تهران و شهرهای دیگر، پتینه کاری مثل این می‌ماند که یک تابلوی نقاشی به بزرگی تمام دیوارتان داشته باشید. با این وجود، جلوه بصری خیره‌کننده تنها مزیت اینکار نیست.

یک مزیت مهم دیگر قابلیت اجرای آن روی انواع دیوارهاست. فرقی ندارد دیوارها چه رنگی خورده باشند. رنگ پلاستیک، رنگ روغن، رنگ اکریلیک و گچ زیرساخت همه مناسب‌اند؛ و این یعنی حذف مراحل و هزینه‌های زیرسازی.

پتینه کاری دیوار خانه پوشش فوق‌العاده‌ای هم دارد و تمام ایرادات سطح را به خوبی پنهان می‌کند. همچنین، افراد کم‌تجربه‌تر هم قادر به اجرای آن و کاهش هزینه‌هایشان هستند.

5 ایده برای پتینه کاری دیوار خانه

پتینه را هم می‌توان به صورت برجسته کار کرد و هم به صورت تخت. برای جذابیت بیشتر، اکثر متخصصان پیشنهاد می‌کنند تنها یک دیوار از اتاق را برای اینکار انتخاب کنید. اجازه دهید تعدادی از محبوب‌ترین ایده‌های این حوزه را بررسی کنیم:

پتینه طرح مس

در دکور و فضای مناسب، پتینه کاری دیوار با طرح مس نتیجه حیرت‌انگیزی دارد. پتینه مسی با لایه‌هایی از رنگ‌های فیروزه، آبی و سبز ایجاد می‌شود که روی رنگ پایه مسی یا برنزی اعمال شده‌اند. هرچه پوشش پایه (رنگ پس‌زمینه) طبیعی‌تر کار شده باشد و فلزی‌تر به نظر برسد، نتیجه بهتر خواهد بود.

وقتی هم رنگ پایه خشک شود، با زدن اسفنجی که به رنگ آبی یا فیروزه‌ای آغشته شده به دیوار ظاهر پتینه ایجاد می‌شود. استفاده از یک برس خشک برای لایه رویی هم ظاهری طبیعی به نتیجه می‌دهد.

در پتینه کاری دیوار با طرح مس، استفاده از چندسایه مختلف از فیروزه‌ای و کمی طلایی متالیک پرداخت را واقعی‌تر هم می‌کند.

پتینه طرح مرمر

چه چیزی از نظر مجلل بودن به پای یک دیوار کاملا مرمرین می‌رسد؟ احتمالا هیچ‌چیز. اما نصب سنگ روی دیوار هم هزینه‌بر است، هم بعضا روی دیوارهای ساختمان‌های امروزی قابل انجام نیست.

یک جایگزین کم‌هزینه و کاربردی پتینه کاری دیوار با طرح مرمر است. البته که سراغ سنگ‌های دیگر هم می‌توان رفت. اما زمینه ساده مرمر با رگه‌های زیبایش احتمالا بهترین گزینه است، مخصوصا برای نشیمن‌ها و سالن‌های پذیرایی.

طرح سنگ را هم می‌توان با پس‌زمینه تیره و رگه‌های روشن‌تر اجرا کرد هم به صورت برعکس، بهترین انتخاب به باقی فضا و دکور آن بستگی دارد. اما برای کسب واقع‌گرایانه‌ترین نتیجه، حتما پتینه کاری روی دیوار با طرح سنگ را به یک نقاش ساختمان حرفه‌ای بسپارید.

پتینه برجسته

در این طرح‌ها تزئینات رویی کاملا برجسته هستند، و اجرای‌شان تنها به شابلون و مواد مخصوص احتیاج دارد. این ایده هم معمولا برای سالن‌ها محبوب است و کمتر در اتاق‌ها دیده می‌شود. اما خبر خوب این است که حتی شما هم می‌توانید آن را انجام دهید.

بسته به ترکیب رنگی که انتخاب می‌کنید، پتینه کاری دیوار خانه به صورت برجسته می‌تواند به شدت شیک و مجلسی یا حال و هوایی راحت و اصطلاحا کژوال داشته باشد. مثلا ترکیب زمینه زرشکی با طرح برجسته طلایی را مقایسه کنید با زمینه سفید و طرح برجسته آبی روشن.

پتینه ابر و بادی

این طرح به نوعی یک پتینه ساده بروی دیوار محسوب می‌شود. واضح است که سراغ ترکیب‌های جسورانه و پررنگ‌تر هم می‌توان رفت، اما اجرای پتینه‌های ابر و بادی خنکای عجیبی به فضا می‌دهد.

به دلیل سبکی ذاتی این ایده می‌توانید از آن برای کلیه فضاها استفاده کنید، از اتاق خواب و نهارخوری گرفته تا سالن پذیرایی و راهروها.

پتینه مشبک

منظور از پتینه کاری دیوار به صورت مشبک، تکرار یک طرح مشخص روی دیوار است. طوری که پس از پایان کار به نظر برسد روی دیوار کاشی‌های پتینه‌شده‌ای را نصب کرده‌اید.

اگر بخواهید می‌توانید خلاقانه‌تر هم عمل کنید. مثلا جهت تایل‌های فرضی را عوض کنید یا اصلا از یک طرح برای کل دیوار استفاده نکنید. یکی از مزایای این ایده اجرا ساده‌تر آن و امکان تصور دقیق نتیجه نهایی است.

قوانین ترکیب رنگ در پتینه کاری دیوار

برجسته یا تخت بودن پتینه دیوار(های) فضای مدنظر شما کاملا سلیقه‌ای است و قانون خاصی ندارد. با این حال بد نیست اشاره کوچکی به قوانین نانوشته پتینه کاری دیوار درباره ترکیب رنگ داشته باشیم.

پتینه‌های اصیل با استفاده از تکنیک پایه این هنر معمولا شامل پس‌زمینه‌ای تیره و تزئیناتی با رنگ‌های  روشن‌تر است، مثلا طلایی با سفید یا زغالی با خاکستری روشن. در طرح‌های مدرن‌تر تقریبا سراغ هرجفت رنگی می‌توان رفت، مثلا آبی با زرد، زرد با قرمز و غیره؛ تنها باید نکات ترکیب رنگ را در ذهن داشت.

فقط قبل از ترکیب رنگ‎های پررنگ، برای اطمینان از اینکه ترکیب‌شان در مقیاس یک دیوار هم زیباست (و چشم را خسته نمی‌کند)، ترکیب را روی یک مقوا تست کنید. ضمنا دقت کنید که اعمال رنگ تیره روی رنگ روشن یکی‌دو درجه آن را روشن‌تر می‌کند.

روش‌های اجرای پتینه کاری دیوار

پتینه را به روش‌های گوناگونی می‌توان روی دیوار اجرا کرد. در اینجا چهار روش ساده برای اینکار را مختصر مرور می‌کنیم:

پتینه با اسفنج

در این روش ابتدا دیوار با رنگ پس‌زمینه رنگ‌آمیزی می‌شود. سپس با اسفنجی آغشته به رنگ متضاد، به دیوار ضربه زده می‌شود. همان‌طور که می‌توانید حدس بزنید، شما هم می‌توانید پتینه کاری دیوار به این روش را انجام دهید و از زیبایی نتیجه نهایی مطمئن باشید.

نکته: در صورت استفاده از اسفنج با بافت لطیف نتیجه نهایی نرم‌تر، و در صورت استفاده از اسفنج با بافت متراکم طرح برجسته‌تر خواهد بود.

پتینه با پارچه

انواع پارچه‌های نخی، جین و کتان هم می‌توان برای پتینه کاری دیوار خانه استفاده کرد. مراحل کار در این روش تفاوتی با روش قبل ندارد، اما نتیجه جذاب‌تر خواهد بود. چون پارچه بافت یکنواخت اسفنج را ندارد. کافی است کمی پارچه را محکم‌تر یا شل‌تر بگیرید تا طرح چاپی کاملا دگرگون شود.

پتینه با خمیر

پتینه کاری روی دیوار با خمیر به شما اجازه می‌دهد تا دقیقا همان طرحی را خلق کنید که در ذهن دارید. این خمیرها برای ایجاد انواع طرح‌های برجسته عالی هستند، از طرح‌های اسلیمی گرفته تا مدل‌های انتزاعی و هندسی و حتی ترک‌های ریز و درشت.

این تکنیک برای بزرگ‌ترین اتاق‌ها هم مناسب است، اما زحمت زیادی دارد. فقط فراموش نکنید که در صورت استفاده از طرح‌های شلوغ، سراغ رنگ‌های خنثی بروید.

پتینه با شابلون

اگر تمایلی به اعمال خمیر روی دیوار با ابزار ندارید، می‌توانید برای پتینه کاری دیوار از شابلون‌ها استفاده کنید. روش کار اینجا هم ساده است:

1. قرار دادن شابلون روی سطح و اعمل خمیر با کاردک
2. برداشتن شابلون و کشیدن قلم‌موی زبر روی طرح برای از بین بردن لبه‌های زبر خمیر اعمال‌شده
3. تکرار دو مرحله قبل تا پوشیده شدن تمام سطح دیوار
4. استفاده از سوهان برای نرم کردن ظاهر خمیر
5. اعمال پرایمر روی طرح برجسته
6. رنگ‌آمیزی دیوار با رنگ پایه و صبر کردن تا زمان خشک شدن آن
7. رنگ‌آمیزی طرح برجسته با رنگ دلخواه‌تان

استخدام بهترین نقاش برای پتینه کاری دیوار

اگر زمان کافی و آمادگی لازم برای تمام مراحل پتینه کاری روی دیوار را ندارید (از انتخاب رنگ و طرح گرفته تا تهیه ابزار لازم و اجرا آن)، می‌توانید اینکار را به متخصص بسپارید. به این شکل هم سریع‌تر پروژه به پایان می‌رسد، هم همان‌طور که گفتیم نتیجه طبیعی‌تر و یکدست‌تر خواهد بود.

شما می‌توانید از طریق سایت ارائه خدمات آنلاین مانند «خدمت از ما» برترین استادکارهای حوزه نقاشی ساختمان تهران و شهرهای دیگر را پیدا کنید. در این پلتفرم روش ثبت درخواست و استخدام متخصص در چنددقیقه و کاملا رایگان انجام می‌شود.

ابتدا درخواست‌تان را در اپلیکیشن یا وبسایت با جزئیات لازم ثبت می‌کنید، مثلا اینکه کجا باید رنگ شود، حدود متراژ چقدر است، چه نوع رنگی مدنظرتان است، سطح دیوار چه وضعیتی دارد (کاغذ دیواری شده، سالم است یا …) و چنین مواردی.

سپس درخواست برای چند نقاش ساختمان نزدیک به شما ارسال می‌شود، و آنها هزینه پیشنهادی‌شان را با توجه به توضیحات‌تان اعلام می‌کنند. با بررسی قیمت‌های پیشنهادی، نظرات مشتری‌های قبلی هر متخصص و سوابق آنها می‌توانید مناسب‌ترین فرد را برای پتینه کاری دیوار خانه ستخدام کنید.