صورت وضعیت موقت چیست ؟ + از صفر تا صد

در این مقاله به طور مفصل در مورد صورت وضعیت موقت صحبت خواهیم کرد و در واقع این مقاله مکملی است بر مقاله جامع صورت وضعیت؛ بنابر این اگر نمی دانید صورت وضعیت چیست در ابتدا این مقاله را مطالعه کنید.

اگر در ترتیب صورت وضعیت ها و یا وقایع مربوط به پروژه ها ابهام دارید در تصویر زیر سوال هایتان را پاسخ خواهید گرفت.

1 – صورت وضعیت موقت چیست ؟

همان طور که می دانید صورت وضعیت صورت یا به عبارتی لیستی از هزینه های پیمانکار است که وی با ارائه آن به کارفرما می تواند هزینه های خود را وصول کند.

حال انواع مختلفی از صورت وضعیت بر حسب زمان ارائه آن به کارفرما موجود است که یکی از ان ها صورت وضعیت موقت می باشد.

طبق پیشنهاد شرایط عمومی پیمان پیمانکار بایستی ماهانه هزینه کرد خود را در قالب صورت وضعیت به کارفرما ارائه دهد (در شرایطی که پیمانکار نیاز فوری به وصل مطالبات خود نداشته باشد می تواند با هماهنگی دوره ماهانه صورت وضعیت را افزایش دهد ) ؛ به این صورت وضعیت ، صورت وضعیت موقت می گویند.

از دیگر ویژگی های این نوع صورت وضعیت علی الحساب بودن هزینه ها می باشد و در واقع هزینه های واقعی و نهایی در صورت وضعیت قطعی مشخص می شود.

اگر نمی دانید صورت وضعیت قطعی چیست کلیک کنید.

بخش اصلی صورت وضعیت های موقت هزینه کارهای انجام شده تا آن تاریخ، طبق فهرست بها منضم به پیمان یا نرخ توافق شده بین کارفرما و پیمانکار می باشد (در حال حاضر آخرین نسخه ارائه شده فهرست بها، فهرست بهای 1401 می باشد).

قسمت دیگری از هزینه های مندرج در صورت وضعیت موقت مربوط به مصالح پای کار می باشد که در ادامه به این قسمت خواهیم پرداخت.

2 – مصالح پای کار در صورت وضعیت موقت

مصالح خریداری شده از زمانی که وارد کارگاه می شوند تبدیل می شوند به مصالح پای کار؛ ولیکن تا زمانی که در پروژه استفاده نشوند امکان درج آن ها در صورت وضعیت و طلب کردن آن از کارفرما مقدور نمی باشد.

در این شرایط کارفرما در جهت کمک به پیمانکار ، قریب به 70 درصد هزینه خرید مصالح پای کار را به پیمانکار پرداخت می کند

به عنوان مثال پیمانکار که در حال ساخت طبقه اول ساختمان می باشد ، به جهت کاهش هزینه های حمل و نقل مصالح ، به یک باره برخی از مصالح را برای کل پروژه خریداری می کند و در بازه بین صورت وضعیت قبلی و بعدی احداث طبقه اول را تمام می کند.

در این شرایط کارفرما هزینه مصالح طبقه اول را به طور کامل می پردازد ولی برای باقی مصالح خریداری شده فقط 70 درصد را در این مرحله می پردازد.

بنابر این هر چه پروژه پیشرفت می کند ، مصالح پای کار مصرف می شوند و 30 درصد باقی مانده نیز از کارفرما وصول می شود در نتیجه در صورت وضعیت قطعی هزینه مصالح پای کار وجود ندارد؛ چرا که دیگر مصالح پای کاری وجود ندارد و تمامی آن ها صرف احداث پروژه شده اند.

3 – دوره زمانی ارائه صورت وضعیت موقت

همانطور که اشاره شد دوره زمانی هر صورت وضعیت موقت در ابتدای پروژه بین کارفرما و پیمانکار تعیین می شود ولی این تاریخ معمولاً پایان هر ماه شمسی می باشد.

همچنین پیمانکار می تواند در صورت داشتن بنیه مالی مناسب دوره تحویل صورت وضعیت موقت را افزایش دهد و برای مثال به جای انتهای هر ماه ، انتهای هر فصل صورت وضعیت موقت را تسلیم کارفرما کند.

البته این اتفاق معمولاً رخ نمی دهد به این خاطر که طولانی شدن این دوره آیتم ها با یکدیگر جمع شده و مبالغ مندرج بسیار زیاد می شوند و امکان تایید نشدن مبالغ توسط گزوه مشاور بالا می رود؛ بنابر این پیمانکار هایی که از بنیه مالی مناسب نیز برخوردارند هم تا حد امکان در بازه های زمانی کوتاه تر صورت وضعیت های خود را به کارفرما ( یا مشاور ) تسلیم می کنند.

حال اگر پیمانکار در موعد مقرر صورت وضعیت موقت خود را ارائه نکند، کارفرما طبق ماده ۳۷ شرایط عمومی پیمان می تواند به هزینه پیمانکار ، وظیفه تهیه صورت وضعیت موقت را به گروه مشاور محول کند.

البته این اتفاق هم معمولاً رخ نمی دهد چرا که کارفرما تا حد امکان به تأخیر در پرداخت تمایل دارد و نه تعجیل در پرداخت.

4 – رسیدگی بر صورت وضعیت موقت

صورت‌ وضعیت موقت، پس‌ از آنکه به امضای پیمانکار و مشاور رسید، جهت پرداخت به کارفرما تحویل داده می­ شود و کارفرما نیز 10 روز برای پرداخت مطالبات پیمانکار (پس از کسر کسورات قانونی و … ) به صورت چک زمان دارد.

در بعضی از پروژه ها مسئولیت نظارت بر صورت وضعیت ها بر عهده مشاور است ولی در بخش دیگری از پروژه ها این وظیفه برعهده شخص حقیقی یا حقوقی مورد تایید کارفرما می باشد.

لازم به ذکر است که صورت های وضعیت تجمعی هستند یعنی در صورت وضعیت شماره 4 تمامی صورت وضعیت های 1 و 2 و 3 نیز وجود دارند.

کسورات قانونی رایج

همان طور که در بخش قبل اشاره شد؛ کارفرما مطالبات پیمانکار را که در صورت وضعیت موقت تسلیم وی کرده ، پس از محاسبه و اعمال کسورات پرداخت خواهد کرد.

حال به بررسی تعدادی از کسورات قانونی رایج می پردازیم :

1 – اقساط پیش­ پرداخت

2 – حسن انجام کار ( ده درصد )

3 – اقساط مصالح ، لوازم و تجهیزات تحویلی

4 – علی­ الحساب بیمه، عوارض شهرداری ، مالیات و …

5 – جمع وجوه پرداخت شده بابت صورت­ وضعیت­ های موقت قبلی

6 – کسور متفرقه که بر اساس مفاد شرایط عمومی پیمان که بر عهده پیمانکار است

5 – سرنوشت یک صورت وضعیت موقت

پس از نهیه شدن صورت وضعیت موقت به دست پیمانکار ، اتفاقات تلخ و یا شیرینی در انتظار صورت وضعیت است.

1 – در بسیاری از موارد صورت وضعیت به تایید مشاور می رسد و در نهایت کارفرما هم موافقت کرده و مطالبات را می پردازد.

2 – در برخی از مواقع صورت وضعیت از نظر مشاور نیاز به اصلاحاتی دارد که خود مشاور آن ها را رفع می کند و تسلیم کارفرما می کند و در این حالت یا کارفرما نسخه اصلاح شده را می پذیرد و یا حتی آن را هم نمی پذیرد؛ در این شرایط کارفرما حداکثر 70 درصد مبلغ اصلاح شده را به صورت علی الحساب و موقت به پیمانکار  پرداخت می کند و به مشاور مهلتی چند روزه در جهت اصلاح صورت وضعیت می دهد.

3 – حالت آخر نیز بر میگردد به زمانی که پس از ارائه صورت وضعیت به مشاور ، ایرادات به قدری زیاد باشند که قابل اصلاح نبوده و نیاز به تهیه و تنظیم مجدد توس پیمانکار باشد ؛ در این شرایط صورت وضعیت به پیمانکار عودت داده شده و وی ملزم به ارائه نسخه اصلاح شده می باشد.

* این مقاله همواره در حال به روزرسانی است *